کد مطلب:314704 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:180
سقاخانه های تهران
پدیده ی سقاخانه سازی در تهران نیز چون اكثر شهرهای كشور، قدمتی نامشخص دارد؛ با این حال بستگی تنگاتنگ آن با مذهب تشیع به هیچ روی قابل انكار نیست. چنانچه اشاره شد، توسعه ی سریع تغیر و تحولات كنترل نشده بافت شهر تهران، اكثر یادمان های قدیمی این گونه بناها را دستخوش ویرانی و تغییرات بسیار است. وجود تعداد بسیاری در محله های قدیمی این شهر تأییدی بر این مسأله است كه این عناصر، ساختارهای ساده ای نیستند كه در یك برهه ی زمانی
[ صفحه 193]
خاص ایجاد شده باشند. خصوصا توجه پادشاهان صفوی به منطقه ی تهران، كه ظاهرا عنایت خاصی نیز به اینگونه ابنیه داشته اند؛ احتمال وجود و بلكه فراوانی این عناصر را، در این دوران به طور منطقی قوت می بخشد. اما عدم وجود مدارك كافی مانع بزرگی در اثبات این موضوع است و چنان كه در بالا نیز اشاره به این گونه اماكن دارد، تعداد سقاخانه های معروف تهران را تا قبل از دوران فتحعلی شاه 3 باب ذكر كرده است. به هر حال كمبود مدارك تاریخی، ما را در بررسی موقعیت اجتماعی سقاخانه های تهران، به دورانی كه مانع تاریخی بیشتر به این ابنیه پرداخته اند و نیز زمانی كه حافظه عامه و اهالی محله های قدیمی یاری می دهد، محدود می كند.
بر اساس این گونه ملاحظات، در این قسمت سعی می شود تا ضمن بررسی سقاخانه های مشهور و قدیمی تهران، خصوصیات كلی گروهی از سقاخانه های دایر كنونی آن نیز به بحث گذارده شود و فهرستی هر چند ناقص، از سقاخانه های تهران ارائه گردد، تا به این ترتیب پراكندگی نسبی و چگونگی استقبال عمومی مردم نسبت بدین پدیده اجتماعی و مذهبی، در گذشته و حال نمودار شود. ضمنا به منظور سهولت بیشتر در بررسی و ارائه مطالب، این قسمت بر اساس فهرست الفبایی نام، و در مواردی كه تشابهاتی از نظر نام و مكان سقاخانه ها وجود داشته، با ذكر موارد تشابه، از شهرت كلی اماكن عمومی شهر، بهره گرفته شده است.
[ صفحه 193]
خاص ایجاد شده باشند. خصوصا توجه پادشاهان صفوی به منطقه ی تهران، كه ظاهرا عنایت خاصی نیز به اینگونه ابنیه داشته اند؛ احتمال وجود و بلكه فراوانی این عناصر را، در این دوران به طور منطقی قوت می بخشد. اما عدم وجود مدارك كافی مانع بزرگی در اثبات این موضوع است و چنان كه در بالا نیز اشاره به این گونه اماكن دارد، تعداد سقاخانه های معروف تهران را تا قبل از دوران فتحعلی شاه 3 باب ذكر كرده است. به هر حال كمبود مدارك تاریخی، ما را در بررسی موقعیت اجتماعی سقاخانه های تهران، به دورانی كه مانع تاریخی بیشتر به این ابنیه پرداخته اند و نیز زمانی كه حافظه عامه و اهالی محله های قدیمی یاری می دهد، محدود می كند.
بر اساس این گونه ملاحظات، در این قسمت سعی می شود تا ضمن بررسی سقاخانه های مشهور و قدیمی تهران، خصوصیات كلی گروهی از سقاخانه های دایر كنونی آن نیز به بحث گذارده شود و فهرستی هر چند ناقص، از سقاخانه های تهران ارائه گردد، تا به این ترتیب پراكندگی نسبی و چگونگی استقبال عمومی مردم نسبت بدین پدیده اجتماعی و مذهبی، در گذشته و حال نمودار شود. ضمنا به منظور سهولت بیشتر در بررسی و ارائه مطالب، این قسمت بر اساس فهرست الفبایی نام، و در مواردی كه تشابهاتی از نظر نام و مكان سقاخانه ها وجود داشته، با ذكر موارد تشابه، از شهرت كلی اماكن عمومی شهر، بهره گرفته شده است.